آثار روح پرور دعا
یکى از مزایاى مهمّ مکتب اهل بیت(علیهم السلام) دعاهاى بسیار عالى، روح پرور، پرمحتوا و آموزنده اى است که از آن امامان بزرگوار به یادگار مانده، بعضى از آنها شبیه اعجاز است; دعاهایى همچون دعاى کمیل، صباح، ندبه، ابوحمزه و دعاى عرفه. راستى چنین است; مانند این دعاها را در هیچ جا و نزد هیچ گروهى نمى توان یافت.
این دعاها که منبع الهام بخش معارف غنىّ اسلام است، راه و رسم خودسازى و «سیر و سلوک الى الله» را به ما مى آموزد و چون روى سخن در آنها با خدا است، چنان اوج مى گیرد که از قلّه افکار آدمیان فراتر مى رود.
شکّى نیست که دعا نقش بسیار مؤثّرى در تربیت نفوس انسانى و سوق آنها به مراتب کمال دارد که شاید بسیارى از دعاکنندگان از آن غافل باشند.
با این که خداوند به انسان بسیار نزدیک است، ولى آدمى با غفلت و بى توجّهى، از او فاصله گرفته و دور مى شود; در این میان، دعا و ذکر است که حجاب میان دعاکننده و خداوند متعال را برطرف مى سازد و انسان، قرب و نزدیکى را کاملا احساس مى کند.
«دعا» همچون باران بهارى است که سرزمین دلها را سیراب و شکوفه هاى ایمان و اخلاص و عشق و عبودیّت را بر شاخسار روح آدمى ظاهر مى سازد!
«دعا» نسیم روح بخش قدسى است که همچون دَم مسیح، «عظم رمیم» را«باذن الله» حیات مى بخشد!
«دعا» دریاى موّاجى است که گوهرهاى فضایل اخلاق را در درون خود پرورش مى دهد!
هر نَفَسى که با دعا همراه است مُمدّ حیات است و مُفرّح ذات، و هر دلى که با نور دعا قرین است، با تقواى الهى همنشین است.
دعاکننده، وصول به مقاصد شخصى خود را از خدا مى طلبد و خداوند تربیت و پرورش روحانى او را از طریق دعا مى خواهد، و بقیّه بهانه است!
و از این جا مى توان گفت: دعا اکسیر اعظم، کیمیاى سعادت، آب حیات و روح عبادت است; همان گونه که در حدیث وارد شده «اَلدُّعاءُ مُخُّ الْعِبادَةِ».(1) و جالب این که طبق گواهى قرآن، ارزش انسانها در پیشگاه پروردگار به خاطر دعاهاى آنهاست! (قُلْ مَا یَعْبَؤُا بِکُمْ رَبِّى لَوْلاَ دُعَاؤُکُمْ).(2)
کوتاه سخن این که:
دعا عامل مهمّى براى تربیت و پرورش روح انسان است.
دعا از نومیدى و یأس جلوگیرى کرده و نور امید بر دل مى پاشد.
دعا در مشکلات به انسان نیرو مى بخشد و در برابر حوادث سخت درس مقاومت مى دهد.
دعا نشاط و شادابى روح و دل را تضمین مى کند و انسان را از افسردگى رهایى مى بخشد.
دعا در برابر مصائب زندگى به انسان پایدارى و تحمّل مى دهد
ـ1. بحارالانوار، جلد 90، صفحه 302، حدیث 39 .
2. سوره فرقان، آیه 77.
- ۹۰/۱۰/۱۰