سوره 68: القلم

به نام خداوند رحمتگر مهربان		بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
نون سوگند به قلم و آنچه مى‏نویسند (1)		ن وَالْقَلَمِ وَمَا یَسْطُرُونَ ﴿1﴾
[که] تو به لطف پروردگارت دیوانه نیستى (2)		مَا أَنتَ بِنِعْمَةِ رَبِّکَ بِمَجْنُونٍ ﴿2﴾
و بى‏گمان تو را پاداشى بى‏منت‏خواهد بود (3)		وَإِنَّ لَکَ لَأَجْرًا غَیْرَ مَمْنُونٍ ﴿3﴾
و راستى که تو را خویى والاست (4)		وَإِنَّکَ لَعَلى خُلُقٍ عَظِیمٍ ﴿4﴾
به زودى خواهى دید و خواهند دید (5)		فَسَتُبْصِرُ وَیُبْصِرُونَ ﴿5﴾
[که] کدام یک از شما دستخوش جنونید (6)		بِأَییِّکُمُ الْمَفْتُونُ ﴿6﴾
پروردگارت خود بهتر مى‏داند چه کسى از راه او منحرف شده و [هم] او به راه یافتگان داناتر است (7)		إِنَّ رَبَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ ﴿7﴾
پس از دروغزنان فرمان مبر (8)		فَلَا تُطِعِ الْمُکَذِّبِینَ ﴿8﴾
دوست دارند که نرمى کنى تا نرمى نمایند (9)		وَدُّوا لَوْ تُدْهِنُ فَیُدْهِنُونَ ﴿9﴾
و از هر قسم خورنده فرو مایه‏اى فرمان مبر (10)		وَلَا تُطِعْ کُلَّ حَلَّافٍ مَّهِینٍ ﴿10﴾
[که] عیبجوست و براى خبرچینى گام برمى‏دارد (11)		هَمَّازٍ مَّشَّاء بِنَمِیمٍ ﴿11﴾
مانع خیر متجاوز گناه پیشه (12)		مَنَّاعٍ لِّلْخَیْرِ مُعْتَدٍ أَثِیمٍ ﴿12﴾
گستاخ [و] گذشته از آن زنازاده است (13)		عُتُلٍّ بَعْدَ ذَلِکَ زَنِیمٍ ﴿13﴾
به صرف اینکه مالدار و پسردار است (14)		أَن کَانَ ذَا مَالٍ وَبَنِینَ ﴿14﴾
چون آیات ما بر او خوانده شود گوید افسانه‏هاى پیشینیان است (15)		إِذَا تُتْلَى عَلَیْهِ آیَاتُنَا قَالَ أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ ﴿15﴾
زودا که بر بینى‏اش داغ نهیم [و رسوایش کنیم] (16)		سَنَسِمُهُ عَلَى الْخُرْطُومِ ﴿16﴾
ما آنان را همان گونه که باغداران را آزمودیم مورد آزمایش قرار دادیم آنگاه که سوگند خوردند که صبح برخیزند و [میوه] آن [باغ] را حتما بچینند (17)		إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ کَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَیَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِینَ ﴿17﴾
و[لى] ان شاء الله نگفتند (18)		وَلَا یَسْتَثْنُونَ ﴿18﴾
پس در حالى که آنان غنوده بودند بلایى از جانب پروردگارت بر آن [باغ] به گردش در آمد (19)		فَطَافَ عَلَیْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّکَ وَهُمْ نَائِمُونَ ﴿19﴾
و [باغ] آفت زده [و زمین بایر] گردید (20)		فَأَصْبَحَتْ کَالصَّرِیمِ ﴿20﴾
پس [باغداران] بامدادان یکدیگر را صدا زدند (21)		فَتَنَادَوا مُصْبِحِینَ ﴿21﴾
که اگر میوه مى‏چینید بامدادان به سوى کشت‏خویش روید (22)		أَنِ اغْدُوا عَلَى حَرْثِکُمْ إِن کُنتُمْ صَارِمِینَ ﴿22﴾
پس به راه افتادند و آهسته به هم مى‏گفتند (23)		فَانطَلَقُوا وَهُمْ یَتَخَافَتُونَ ﴿23﴾
که امروز نباید در باغ بینوایى بر شما در آید (24)		أَن لَّا یَدْخُلَنَّهَا الْیَوْمَ عَلَیْکُم مِّسْکِینٌ ﴿24﴾
و صبحگاهان در حالى که خود را بر منع [بینوایان] توانا مى‏دیدند رفتند (25)		وَغَدَوْا عَلَى حَرْدٍ قَادِرِینَ ﴿25﴾
و چون [باغ] را دیدند گفتند قطعا ما راه گم کرده‏ایم (26)		فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ ﴿26﴾
[نه] بلکه ما محرومیم (27)		بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ ﴿27﴾
خردمندترینشان گفت آیا به شما نگفتم چرا خدا را به پاکى نمى‏ستایید (28)		قَالَ أَوْسَطُهُمْ أَلَمْ أَقُل لَّکُمْ لَوْلَا تُسَبِّحُونَ ﴿28﴾
گفتند پروردگارا تو را به پاکى مى‏ستاییم ما واقعا ستمگر بودیم (29)		قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا کُنَّا ظَالِمِینَ ﴿29﴾
پس بعضى‏شان رو به بعضى دیگر آوردند و همدیگر را به نکوهش گرفتند (30)		فَأَقْبَلَ بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ یَتَلَاوَمُونَ ﴿30﴾
گفتند اى واى بر ما که سرکش بوده‏ایم (31)		قَالُوا یَا وَیْلَنَا إِنَّا کُنَّا طَاغِینَ ﴿31﴾
امید است که پروردگار ما بهتر از آن را به ما عوض دهد زیرا ما به پروردگارمان مشتاقیم (32)		عَسَى رَبُّنَا أَن یُبْدِلَنَا خَیْرًا مِّنْهَا إِنَّا إِلَى رَبِّنَا رَاغِبُونَ ﴿32﴾
عذاب [دنیا] چنین است و عذاب آخرت اگر مى‏دانستند قطعا بزرگتر خواهد بود (33)		کَذَلِکَ الْعَذَابُ وَلَعَذَابُ الْآخِرَةِ أَکْبَرُ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿33﴾
براى پرهیزگاران نزد پروردگارشان باغستانهاى پر ناز و نعمت است (34)		إِنَّ لِلْمُتَّقِینَ عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتِ النَّعِیمِ ﴿34﴾
پس آیا فرمانبرداران را چون بدکاران قرار خواهیم داد (35)		أَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِینَ کَالْمُجْرِمِینَ ﴿35﴾
شما را چه شده چگونه داورى مى‏کنید (36)		مَا لَکُمْ کَیْفَ تَحْکُمُونَ ﴿36﴾
یا شما را کتابى هست که در آن فرا مى‏گیرید (37)		أَمْ لَکُمْ کِتَابٌ فِیهِ تَدْرُسُونَ ﴿37﴾
که هر چه را برمى‏گزینید براى شما در آن خواهد بود (38)		إِنَّ لَکُمْ فِیهِ لَمَا تَخَیَّرُونَ ﴿38﴾
یا اینکه شما تا روز قیامت [از ما] سوگندهایى رسا گرفته‏اید که هر چه دلتان خواست‏حکم کنید (39)		أَمْ لَکُمْ أَیْمَانٌ عَلَیْنَا بَالِغَةٌ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَةِ إِنَّ لَکُمْ لَمَا تَحْکُمُونَ ﴿39﴾
از آنان بپرس کدامشان ضامن این [ادعا] یند (40)		سَلْهُم أَیُّهُم بِذَلِکَ زَعِیمٌ ﴿40﴾
یا شریکانى دارند پس اگر راست مى‏گویند شریکانشان را بیاورند (41)		أَمْ لَهُمْ شُرَکَاء فَلْیَأْتُوا بِشُرَکَائِهِمْ إِن کَانُوا صَادِقِینَ ﴿41﴾
روزى که کار زار [و رهایى دشوار] شود و به سجده فرا خوانده شوند و در خود توانایى نیابند (42)		یَوْمَ یُکْشَفُ عَن سَاقٍ وَیُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ فَلَا یَسْتَطِیعُونَ ﴿42﴾
دیدگانشان به زیر افتاده خوارى آنان را فرو مى‏گیرد در حالى که [پیش از این] به سجده دعوت مى‏شدند و تندرست بودند (43)		خَاشِعَةً أَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ وَقَدْ کَانُوا یُدْعَوْنَ إِلَى السُّجُودِ وَهُمْ سَالِمُونَ ﴿43﴾
پس مرا با کسى که این گفتار را تکذیب مى‏کند واگذار به تدریج آنان را به گونه‏اى که در نیابند [گریبان] خواهیم گرفت (44)		فَذَرْنِی وَمَن یُکَذِّبُ بِهَذَا الْحَدِیثِ سَنَسْتَدْرِجُهُم مِّنْ حَیْثُ لَا یَعْلَمُونَ ﴿44﴾
و مهلتشان مى‏دهم زیرا تدبیر من [سخت] استوار است (45)		وَأُمْلِی لَهُمْ إِنَّ کَیْدِی مَتِینٌ ﴿45﴾
آیا از آنان مزدى درخواست مى‏کنى و آنان خود را زیر بار تاوان گرانبار مى‏یابند (46)		أَمْ تَسْأَلُهُمْ أَجْرًا فَهُم مِّن مَّغْرَمٍ مُّثْقَلُونَ ﴿46﴾
یا [علم] غیب پیش آنهاست و آنها مى‏نویسند (47)		أَمْ عِندَهُمُ الْغَیْبُ فَهُمْ یَکْتُبُونَ ﴿47﴾
پس در [امتثال] حکم پروردگارت شکیبایى ورز و مانند همدم ماهى [=یونس] مباش آنگاه که اندوه زده ندا درداد (48)		فَاصْبِرْ لِحُکْمِ رَبِّکَ وَلَا تَکُن کَصَاحِبِ الْحُوتِ إِذْ نَادَى وَهُوَ مَکْظُومٌ ﴿48﴾
اگر لطفى از جانب پروردگارش تدارک [حال] او نمى‏کرد قطعا نکوهش شده بر زمین خشک انداخته مى‏شد (49)		لَوْلَا أَن تَدَارَکَهُ نِعْمَةٌ مِّن رَّبِّهِ لَنُبِذَ بِالْعَرَاء وَهُوَ مَذْمُومٌ ﴿49﴾
پس پروردگارش وى را برگزید و از شایستگانش گردانید (50)		فَاجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحِینَ ﴿50﴾
و آنان که کافر شدند چون قرآن را شنیدند چیزى نمانده بود که تو را چشم بزنند و مى‏گفتند او واقعا دیوانه‏اى است (51)		وَإِن یَکَادُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصَارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَیَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ ﴿51﴾
و حال آنکه [قرآن] جز تذکارى براى جهانیان نیست (52)		وَمَا هُوَ إِلَّا ذِکْرٌ لِّلْعَالَمِینَ ﴿52﴾