سوره 80: عبس

به نام خداوند رحمتگر مهربان		بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
چهره در هم کشید و روى گردانید (1)		عَبَسَ وَتَوَلَّى ﴿1﴾
که آن مرد نابینا پیش او آمد (2)		أَن جَاءهُ الْأَعْمَى ﴿2﴾
و تو چه دانى شاید او به پاکى گراید (3)		وَمَا یُدْرِیکَ لَعَلَّهُ یَزَّکَّى ﴿3﴾
یا پند پذیرد و اندرز سودش دهد (4)		أَوْ یَذَّکَّرُ فَتَنفَعَهُ الذِّکْرَى ﴿4﴾
اما آن کس که خود را بى‏نیاز مى‏پندارد (5)		أَمَّا مَنِ اسْتَغْنَى ﴿5﴾
تو بدو مى‏پردازى (6)		فَأَنتَ لَهُ تَصَدَّى ﴿6﴾
با آنکه اگر پاک نگردد بر تو [مسؤولیتى] نیست (7)		وَمَا عَلَیْکَ أَلَّا یَزَّکَّى ﴿7﴾
و اما آن کس که شتابان پیش تو آمد (8)		وَأَمَّا مَن جَاءکَ یَسْعَى ﴿8﴾
در حالى که [از خدا] مى‏ترسید (9)		وَهُوَ یَخْشَى ﴿9﴾
تو از او به دیگران مى‏پردازى (10)		فَأَنتَ عَنْهُ تَلَهَّى ﴿10﴾
زنهار [چنین مکن] این [آیات] پندى است (11)		کَلَّا إِنَّهَا تَذْکِرَةٌ ﴿11﴾
تا هر که خواهد از آن پند گیرد (12)		فَمَن شَاء ذَکَرَهُ ﴿12﴾
در صحیفه‏هایى ارجمند (13)		فِی صُحُفٍ مُّکَرَّمَةٍ ﴿13﴾
والا و پاک‏شده (14)		مَّرْفُوعَةٍ مُّطَهَّرَةٍ ﴿14﴾
به دست فرشتگانى (15)		بِأَیْدِی سَفَرَةٍ ﴿15﴾
ارجمند و نیکوکار (16)		کِرَامٍ بَرَرَةٍ ﴿16﴾
کشته باد انسان چه ناسپاس است (17)		قُتِلَ الْإِنسَانُ مَا أَکْفَرَهُ ﴿17﴾
او را از چه چیز آفریده است (18)		مِنْ أَیِّ شَیْءٍ خَلَقَهُ ﴿18﴾
از نطفه‏اى خلقش کرد و اندازه مقررش بخشید (19)		مِن نُّطْفَةٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ ﴿19﴾
سپس راه را بر او آسان گردانید (20)		ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَهُ ﴿20﴾
آنگاه به مرگش رسانید و در قبرش نهاد (21)		ثُمَّ أَمَاتَهُ فَأَقْبَرَهُ ﴿21﴾
سپس چون بخواهد او را برانگیزد (22)		ثُمَّ إِذَا شَاء أَنشَرَهُ ﴿22﴾
ولى نه هنوز آنچه را به او دستور داده به جاى نیاورده است (23)		کَلَّا لَمَّا یَقْضِ مَا أَمَرَهُ ﴿23﴾
پس انسان باید به خوراک خود بنگرد (24)		فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَى طَعَامِهِ ﴿24﴾
که ما آب را به صورت بارشى فرو ریختیم (25)		أَنَّا صَبَبْنَا الْمَاء صَبًّا ﴿25﴾
آنگاه زمین را با شکافتنى [لازم] شکافتیم (26)		ثُمَّ شَقَقْنَا الْأَرْضَ شَقًّا ﴿26﴾
پس در آن دانه رویانیدیم (27)		فَأَنبَتْنَا فِیهَا حَبًّا ﴿27﴾
و انگور و سبزى (28)		وَعِنَبًا وَقَضْبًا ﴿28﴾
و زیتون و درخت‏خرما (29)		وَزَیْتُونًا وَنَخْلًا ﴿29﴾
و باغهاى انبوه (30)		وَحَدَائِقَ غُلْبًا ﴿30﴾
و میوه و چراگاه (31)		وَفَاکِهَةً وَأَبًّا ﴿31﴾
[تا وسیله] استفاده شما و دامهایتان باشد (32)		مَّتَاعًا لَّکُمْ وَلِأَنْعَامِکُمْ ﴿32﴾
پس چون فریاد گوش‏خراش دررسد (33)		فَإِذَا جَاءتِ الصَّاخَّةُ ﴿33﴾
روزى که آدمى از برادرش (34)		یَوْمَ یَفِرُّ الْمَرْءُ مِنْ أَخِیهِ ﴿34﴾
و از مادرش و پدرش (35)		وَأُمِّهِ وَأَبِیهِ ﴿35﴾
و از همسرش و پسرانش مى‏گریزد (36)		وَصَاحِبَتِهِ وَبَنِیهِ ﴿36﴾
در آن روز هر کسى از آنان را کارى است که او را به خود مشغول مى‏دارد (37)		لِکُلِّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ یَوْمَئِذٍ شَأْنٌ یُغْنِیهِ ﴿37﴾
در آن روز چهره‏هایى درخشانند (38)		وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُّسْفِرَةٌ ﴿38﴾
خندان [و] شادانند (39)		ضَاحِکَةٌ مُّسْتَبْشِرَةٌ ﴿39﴾
و در آن روز چهره‏هایى است که بر آنها غبار نشسته (40)		وَوُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ عَلَیْهَا غَبَرَةٌ ﴿40﴾
[و] آنها را تاریکى پوشانده است (41)		تَرْهَقُهَا قَتَرَةٌ ﴿41﴾
آنان همان کافران بدکارند (42)		أُوْلَئِکَ هُمُ الْکَفَرَةُ الْفَجَرَةُ ﴿42﴾